Dihun Breizh
327 š 0 ā
Piv eta ne welas, war lein ar menezioù,
Arzhur, ar Roue meur hag e dud a vrezel ?
Arzhur nāeo ket marv. Lemmomp hon cāhontellioù,
Da drocāhaƱ ān hualoù āzo e treid Breizh-Izelā¦
Barzhed, dornatit āta kerdenn an Delenn dir,
Sonerien, cāhwezhit āta en ho sacāh-binioù :
Breizh a zo disparlet, dihunet eo āvit gwir.
- Arzhur, Roue kadarn, te nāout ket cāhoazh marv.
Abāoe pemzek kant vloaz, hon eus gwelet-ni holl,
āMesk ar cāhoabrennoù gwenn a nij e tarzh an deiz,
Pe āmesk ar cāhoumoul ruz a lugern dāar cāhuzh-heol,
Brezelourien spontus hag Arzhur en o cāhreiz.
O cāhlezeier pounner āhejent a-us dāo fenn :
Reuz dāan enebourien ! Ar cāhlezeier āfalcāho
An izili evel an ed war an dachenn :
- Arzhur, Roue kadarn, te nāout ket cāhoazh marv.
Gallet ācāheus hon flegaƱ, enebourien trubard,
āPad ur pennad amzer reiƱ lezennoù deomp-ni ;
Met prestik āarruo ar devezh kaer ha sart
E-lecāh e vo ret deocāh diouzh ar vro dilecāhiƱ.
Ha ne glevit-hu ket an douar o fiƱval !
E bered pep parrez, eus pep bez āsav klemmoù :
- « Pounner eo an douar moustret gant an dud fall⦠»
- Arzhur, Roue kadarn, te nāout ket cāhoazh marv.
E Breizh e vez kavet tudoù necāhet o vont,
Pa zeu an abardaez, ne oar den da belecāh ;
Ha ruzaƱ a reont, kentocāh āvit ne gerzhont,
Etre an hentoù treuz en un hejaƱ o brecāhā¦
Kasit armoù-brezel war vez an anaon :
Filcāhier lemm, boucāhalioù, krenn-vizhier ha goafioù :
Marv ha bev āz efomp, pa vo ān drompilh o son :
- Arzhur, Roue kadarn, te nāout ket cāhoazh marv.
Oh ! kanit āta, Barzhed, reudit ar cāherdenn dir,
Ma vezo skiltrusocāh Telenn an Emgannoù.
Tud ouiziek lakait an tan-gwall e pep gĆŖr ;
Paotred Kernev, cāhwezhit, gouezek, ān ho pinioù.
Cāhwi holl, paotred a verv, en ho kalon, ar gwad,
Dindan ar vacāherien a cāhoarzh ouzh ho poanioù,
Savit ho mouezh dāan necāh, en Arvor, en Argoad :
- Arzhur, Roue kadarn, te nāout ket cāhoazh marv.
Kanomp holl, war un dro : « Breizh eo ar vravañ bro.
Mui eget ar Breizhad, den na zo kalonek :
Muiocāh leal na zo, zo bet, nag a vezo ;
Ar wirionez āzifenn ān e-unan enep dek.
Re bell an Ermaeziad āneus cāhoariet gantaƱ.
E-kreiz e nerzh, prestik al leon a savo.
Trubarded digalon, souden ācāhallfot krenaƱ ;
- Arzhur, Roue kadarn, te nāout ket cāhoazh marv.
Ur vro evel houmaƱ, mervel biken ne cāhall !
Tud evel ar re-maƱ āeil-cāhan ān o bugale !
Meur āwech hon eus skuilhet hon gwad evit Bro-Cāhall,
Gouezomp āta e skuilhaƱ evit hon bro ivez.
Hon sent hon difenno paāz omp dimeus o gwad,
Ken pell ma vo lagad Doue war hon farkoù.
Er Bed, evel en NeƱv, Breizh-Izel a zle pad :
- Arzhur, Roue kadarn, te nāout ket cāhoazh marv.
Arzhur, ar Roue meur hag e dud a vrezel ?
Arzhur nāeo ket marv. Lemmomp hon cāhontellioù,
Da drocāhaƱ ān hualoù āzo e treid Breizh-Izelā¦
Barzhed, dornatit āta kerdenn an Delenn dir,
Sonerien, cāhwezhit āta en ho sacāh-binioù :
Breizh a zo disparlet, dihunet eo āvit gwir.
- Arzhur, Roue kadarn, te nāout ket cāhoazh marv.
Abāoe pemzek kant vloaz, hon eus gwelet-ni holl,
āMesk ar cāhoabrennoù gwenn a nij e tarzh an deiz,
Pe āmesk ar cāhoumoul ruz a lugern dāar cāhuzh-heol,
Brezelourien spontus hag Arzhur en o cāhreiz.
O cāhlezeier pounner āhejent a-us dāo fenn :
Reuz dāan enebourien ! Ar cāhlezeier āfalcāho
An izili evel an ed war an dachenn :
- Arzhur, Roue kadarn, te nāout ket cāhoazh marv.
Gallet ācāheus hon flegaƱ, enebourien trubard,
āPad ur pennad amzer reiƱ lezennoù deomp-ni ;
Met prestik āarruo ar devezh kaer ha sart
E-lecāh e vo ret deocāh diouzh ar vro dilecāhiƱ.
Ha ne glevit-hu ket an douar o fiƱval !
E bered pep parrez, eus pep bez āsav klemmoù :
- « Pounner eo an douar moustret gant an dud fall⦠»
- Arzhur, Roue kadarn, te nāout ket cāhoazh marv.
E Breizh e vez kavet tudoù necāhet o vont,
Pa zeu an abardaez, ne oar den da belecāh ;
Ha ruzaƱ a reont, kentocāh āvit ne gerzhont,
Etre an hentoù treuz en un hejaƱ o brecāhā¦
Kasit armoù-brezel war vez an anaon :
Filcāhier lemm, boucāhalioù, krenn-vizhier ha goafioù :
Marv ha bev āz efomp, pa vo ān drompilh o son :
- Arzhur, Roue kadarn, te nāout ket cāhoazh marv.
Oh ! kanit āta, Barzhed, reudit ar cāherdenn dir,
Ma vezo skiltrusocāh Telenn an Emgannoù.
Tud ouiziek lakait an tan-gwall e pep gĆŖr ;
Paotred Kernev, cāhwezhit, gouezek, ān ho pinioù.
Cāhwi holl, paotred a verv, en ho kalon, ar gwad,
Dindan ar vacāherien a cāhoarzh ouzh ho poanioù,
Savit ho mouezh dāan necāh, en Arvor, en Argoad :
- Arzhur, Roue kadarn, te nāout ket cāhoazh marv.
Kanomp holl, war un dro : « Breizh eo ar vravañ bro.
Mui eget ar Breizhad, den na zo kalonek :
Muiocāh leal na zo, zo bet, nag a vezo ;
Ar wirionez āzifenn ān e-unan enep dek.
Re bell an Ermaeziad āneus cāhoariet gantaƱ.
E-kreiz e nerzh, prestik al leon a savo.
Trubarded digalon, souden ācāhallfot krenaƱ ;
- Arzhur, Roue kadarn, te nāout ket cāhoazh marv.
Ur vro evel houmaƱ, mervel biken ne cāhall !
Tud evel ar re-maƱ āeil-cāhan ān o bugale !
Meur āwech hon eus skuilhet hon gwad evit Bro-Cāhall,
Gouezomp āta e skuilhaƱ evit hon bro ivez.
Hon sent hon difenno paāz omp dimeus o gwad,
Ken pell ma vo lagad Doue war hon farkoù.
Er Bed, evel en NeƱv, Breizh-Izel a zle pad :
- Arzhur, Roue kadarn, te nāout ket cāhoazh marv.
While youāre reading a text that has been written in breton, donāt forget that breton literature is like any other: it has its own genius and tastes.
They may be very different from those of the (french, english...) literature that you have been imbued with at school. Should breton literature be held in poor esteem for that reason?
So, please remember how useless it might be to contrast a literature with another. Take the texts as they are, have a nice read and enjoy!
Any idea? Please do NOT hesitate to contact me, whatever it might be. Though I'm not wonderwoman (hmmm, and who knows after all?), you might be surprised anyway!
The texts above are all in the public domain under french law (70 years elapsed since the death of the author), but take notice that other laws may extend the term of protection.
Feel free to use the text for any purpose, but please mention this website! Of course, I would be grateful to those who report to me all errors or inaccuracies that might occur.